Wczesne objawy raka płuca – co powinno Cię zaniepokoić?

Rak płuca – objawy na wczesnym etapie rozwoju choroby a czynniki ryzyka

Rak płuca to choroba, która jest najczęstszym z nowotworów złośliwych wykrywanych wśród osób obu płci (odpowiada za 12,4% wszystkich przypadków raka) i najczęściej prowadzi do śmierci (18,7%)². Tak wysoka częstotliwość zgonów związana jest z bezobjawowym przebiegiem nowotworu na wczesnych etapach rozwoju lub objawy są łagodne i niespecyficzne, co może być mylone z innymi dolegliwościami układu oddechowego³.

Dlatego tak ważne jest to, by po pierwsze: dowiedzieć się, jakie objawy mogą wskazywać na to, że nowotwór rozwija się w Twoim organizmie, a po drugie: wykonywać okresowe badania diagnostyczne – zwłaszcza gdy znajdujesz się w grupie wysokiego ryzyka. Dotyczy to przede wszystkim palaczy tytoniu (papierosów, cygar, fajek etc.) – bo to właśnie dym nikotynowy należy do głównych przyczyn rozwoju raka płuca. Jest on poważnym czynnikiem ryzyka także w przypadku osób, które są pośrednio wystawione na jego szkodliwe oddziaływanie (tzw. biernych palaczy)³.

Wczesne objawy raka płuca – na co zwracać uwagę?

Jak już wspomnieliśmy, w początkowym stadium rak płuca rozwija się zwykle bezobjawowo. Na tym etapie wykrywa się go najczęściej przypadkowo – zazwyczaj w badaniach radiologicznych (RTG) wykonywanych z innego powodu⁴ lub zlecanych przez lekarza w ramach profilaktyki, jeśli np. wie on o tym, że nałogowo palisz tytoń. Wystąpienie innych symptomów tej choroby może już wskazywać na bardziej zaawansowane stadium jej rozwoju. Dlatego jeśli tylko je zaobserwujesz, udaj się na konsultację ze specjalistą, który może Cię wysłać na badania diagnostyczne. Nie wahaj się, by to zrobić, jeśli coś budzi Twój niepokój – w przypadku nowotworów (a szczególnie raka płuca!) czas ma ogromne znaczenie.

A zatem jakie są objawy raka płuca, które powinny zwrócić Twoją uwagę? Należą do nich^{1, 3}:

• kaszel, który nie ustępuje, a w przypadku palaczy – zmiana charakteru kaszlu,
• duszności,
• ból w klatce piersiowej,
• odkrztuszanie krwi,
• nawracające infekcje płuc,
• zmęczenie, osłabienie, utrata wagi bez konkretnej przyczyny etc.

Nietypowe objawy raka płuca a jego umiejscowienie

Objawy tej choroby mogą być także mniej specyficzne – zależą bowiem także od tego, w której części płuca się ona rozwija. W przypadku raka szczytu płuca (czyli guzów zlokalizowanych w jego górnej części) częstym objawem jest ból w barku, który promieniuje aż do palców dłoni. Duszność i problemy z oddychaniem mogą być z kolei symptomem tego, że w jamie opłucnej zbiera się płyn – co może wskazywać na nowotwór opłucnej, ale bywa też oznaką raka płuca⁴.

Jeżeli guz umiejscowiony jest mniej więcej pośrodku płuca, może się pojawić objaw zwany zespołem żyły głównej górnej (superior vena cava syndrome – SVCS). Nowotwór wywołuje wówczas ucisk, który prowadzi do obrzęku głowy i szyi, a bywa, że także całej ręki po danej stronie. Zespół ten może też prowadzić do pojawienia się intensywnie widocznych naczyń żylnych na klatce piersiowej. Z kolei jeśli guz jest zlokalizowany z lewej strony płuca, może on uszkadzać nerw krtani i objawem raka bywa wtedy przewlekła chrypka⁴.

Rak płuca – objawy neurologiczne i inne związane z przerzutami

Mniej specyficzne objawy raka płuca mogą też wynikać z tego, na jakie narządy daje on przerzuty¹. Pojawiają się więc one już w późniejszym stadium zaawansowania nowotworu. Niemniej to właśnie objawy związane z przerzutami są często pierwszymi zauważalnymi symptomami rozwoju tej choroby, ponieważ ten rodzaj raka postępuje zwykle bardzo agresywnie⁴.

Częste są m.in. neurologiczne objawy raka płuca, które wiążą się z wystąpieniem przerzutów do mózgu. Mogą one obejmować zaburzenia równowagi, napady drgawek, częściowy niedowład po jednej stronie, zmiany w zachowaniu czy bóle głowy. W wyniku rozsiewu nowotworu może też się pojawić powiększenie węzłów chłonnych nad obojczykiem czy na szyi. Częstym objawem – w przypadku przerzutów do kości – są ich bóle lub tzw. złamania patologiczne, czyli takie, które nie wystąpiłyby u osoby zdrowej ze względu na niewielką siłę urazu. Z kolei rozsiewowi nowotworu do wątroby mogą towarzyszyć bóle nadbrzusza, mdłości czy nagły, niespodziewany ubytek masy ciała¹.

Rak płuca – objawy wczesne i leczenie początkowego stadium choroby

Nowotwór złośliwy płuca to poważny przeciwnik, ale pamiętaj, że im szybciej zostanie wykryty, tym większe są szanse na pozytywne efekty leczenia. O wczesnym stadium choroby (rak I stopnia) mówimy wówczas, gdy guz jest ograniczony tylko do miąższu płuca – bez przerzutów do węzłów chłonnych ani do narządów odległych. Jeśli uda się „uchwycić” chorobę na tym początkowym etapie rozwoju, najczęściej wdraża się leczenie chirurgiczne poprzez wycięcie guza³.

Jeżeli to konieczne, przed operacją bywa także stosowana chemioterapia i/lub radioterapia – jako tzw. leczenie wstępne, zwane też indukcyjnym. Dzieje się tak zazwyczaj wówczas, gdy guz jest dużych rozmiarów i wymaga zmniejszenia przed wycięciem. Chemio- i radioterapia bywają też wdrażane w ramach terapii pooperacyjnej (czyli tzw. adiuwantowej) w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby³.

U osób, u których z jakichś powodów zabieg chirurgiczny jest niemożliwy lub niewskazany, specjaliści mogą zalecić radioterapię lub stereotaktyczną radioterapię ciała (stereotactic body radiation therapy – SBRT)³. W niektórych przypadkach możliwe jest też zastosowanie leczenia immunoonkologicznego, które wspiera układ odpornościowy w walce z nowotworem. Na przykład w przypadku niedrobnokomórkowego raka płuca (NDRP) – odpowiadającego za mniej więcej 85% wszystkich przypadków raka płuca⁵ – może zostać zalecone leczenie immunoonkologiczne, które wspiera układ odpornościowy chorego w walce z nowotworem.

Oczywiście decyzję o wyborze odpowiedniego leczenia podejmie Twój lekarz, a właściwie zazwyczaj zespół różnych specjalistów, którzy zajmują się Twoim konkretnym przypadkiem. Aby jednak do tego doszło, należy postawić ten pierwszy krok – czyli rozpocząć diagnostykę. Samo zgłoszenie się do lekarza z podejrzeniem raka płuca może być stresującym momentem i budzić w Tobie wiele obaw. Dobrze jest jednak pamiętać, że ukrywanie się przed problemem w tym wypadku na pewno nie pomoże go zniwelować. Warto więc stawić czoła temu wyzwaniu, skorzystać z pomocy specjalistów i pokonać raka płuca – najlepiej na jak najwcześniejszym etapie.